Króliki szczepimy na kilka chorób – myksomatozę, pomór typu 1 oraz pomór typu 2. Na rynku dostępnych jest kilka różnych szczepionek. Różnią się one składem, czasem działania, mają też pewne ograniczenia, narzucające nam taki a nie inny wybór konkretnego preparatu. W poniższym artykule postaram się opisać ich rodzaje.
NOBIVAC MYXO RHD PLUS
(myskomatoza + pomór typu 1 + pomór typu 2)
Najnowsza szczepionka. Szczepimy nią wszystkie króliki, które w swojej historii nie miały szczepień szczepionkami zawierającymi w swoim składzie wirusa myksomatozy. W innym przypadku producent nie daje gwarancji na wytworzenie prawidłowej odporności, jeśli chodzi o pomór królików.
Ze strony producenta:
Uodparnia na myksomatozę i pomór typu I i II królików przez okres 1 roku.
UWAGA! U królików szczepionych wcześniej Nobivac Myxo-RHD a nie zaszczepionych na pomór typu 2 (Eravac), zaleca się, aby przed zastosowaniem szczepionki Nobivac Myxo-RHD-Plus doszczepić je wcześniej na pomór typu 2.
Skład: żywy wirus myksomatozy z wektorami wirusa RHD (pomoru królików – typu 1 i 2).
Nobivac Myxo-RHD Plus zawiera niewielkie ilości osłabionych postaci wirusa myksomatozy, który wywołuje myksomatozę. Wirusy te zostały zmodyfikowane w taki sposób, że wytwarzają również białka z zewnętrznej powłoki wirusa RHDV1 (szczep 009) lub RHDV2 (szczep MK1899). Po podaniu szczepionki królikowi układ odpornościowy rozpoznaje osłabione wirusy w szczepionce jako obce i wytwarza przeciwko nim przeciwciała, zarówno przeciw białkom wirusa myksomatozy, jak i wirusa RHD.
Szczepić można króliczki w wieku od 5 tygodnia życia. Ze względu na wysokie poziomy przeciwciał matczynych, zaleca się jednak szczepienie królików od 7 tygodnia życia. Nie trzeba wykonywać szczepienia przypominającego po 4 tygodniach u nowo zaszeczepionych. Kolejne szczepienie dopiero po roku.
Powstanie odporności: 21 dni od szczepienia
Plusy: szczepienie raz do roku, pojedyncze dawki, brak konieczności doszczepiania po miesiącu.
Minusy: przeciwwskazania producenta do szczepienia nią króliczków, które szczepione były wcześniej szczepionką zawierającą wirus myksomatozy, dłuższy okres wytwarzania się odporności po szczepieniu niż w przypadku innych szczepionek.
Działania niepożądane (spisane z „charakterystyki produktu leczniczego weterynaryjnego”):
Często (więcej niż 1, ale mniej niż 10 na 100 leczonych zwierząt) może wystąpić przejściowe podniesienie temperatury ciała o 1-2 st. C. W ciągu dwu pierwszych tygodni po szczepieniu w miejscu wstrzyknięcia często obserwowany jest niewielki, niebolesny obrzęk (nieprzekraczający 2 cm średnicy). Obrzęk ustępuje całkowicie w ciągu 3 tygodni od szczepienia.
U królików utrzymywanych jako zwierzęta towarzyszące bardzo rzadko (mniej niż 1 na 10000 leczonych zwierząt) mogą występować lokalne reakcje w miejscu wstrzyknięcia, takie jak martwica, pokrywanie się strupem, strupy lub utrata włosów. Bardzo rzadko (mniej niż 1 na 10000 leczonych zwierząt) po szczepieniu mogą występować poważne reakcje nadwrażliwości, mogące prowadzić do śmierci.
W przeciągu 3 tygodni od szczepienia istnieje możliwość wystąpienia myksomatozy poszczepiennej.
NOBIVAC MYXO RHD
(myskomatoza + pomór typu 1)
Rzadko stosowana (z powodu wejścia na rynek Nobivac’a Myxo RHD Plus), aktualnie niedostępna w hurtowniach.
Uodparnia na myksomatozę i pomór typu I królików przez okres 1 roku.
Skład: żywy wirus myksomatozy z wektorem wirusa RHD (pomoru królików).
Szczepionka zawiera szczep wirusa myksomatozy poddający ekspresji gen białka kapsydu wirusa krwotocznej choroby królików. W wyniku tego króliki uodporniane są zarówno przeciw wirusowi myksomatozy, jak i przeciw wirusowi krwotocznej choroby królików.
Szczepić można króliczki w wieku od 5 tygodnia życia. Nie trzeba wykonywać szczepienia przypominającego po 4 tygodniach u nowo zaszczepionych. Kolejne szczepienie dopiero po roku.
Powstanie odporności: 21 dni od szczepienia
Plusy: szczepienie raz do roku, pojedyncze dawki, brak konieczności doszczepiania po miesiącu po pierwszym szczepieniu.
Minusy: przeciwwskazania producenta do szczepienia nią króliczków, które szczepione były wcześniej szczepionką zawierającą wirus myksomatozy, dłuższy okres wytwarzania się odporności po szczepieniu.
Działania niepożądane: możliwość wystąpienia myksomatozy poszczepiennej, najczęściej w postaci pojedynczych małych strupków na uszach, w przeciągu kilku dni od szczepienia.
CASTOMIX
(myskomatoza + pomór typu 1)
jest naszą szczepionką z wyboru w przypadku królików, które nie kwalifikują się do szczepienia Nobivaciem Myxo-RHD czy Nobivaciem Myxo-RHD Plus.
Uodparnia na myksomatozę – na okres 9 miesięcy, na pomór typu I królików – na okres 12 miesięcy.
Skład: atenuowany (czyli osłabiony, ale żywy) wirus myksomatozy, inaktywowany wirus krwotocznej choroby królików (pomoru)
Szczepić można króliczki w wieku od 10 tygodnia życia. Należy doszczepić po 4 tygodniach (jeśli było to pierwsze w życiu szczepienie)
Powstanie odporności: 10-14 dni od szczepienia
Plusy: dłuższy okres ochrony w stosunku do Pestorin Mormyx. Gdy zaszczepimy króliczka w marcu to z dużym prawdopodobieństwem (jeśli w zimie będzie zimno i nie będą fruwały przenoszące wirusa myksomatozy komary), to następne szczepienie tą szczepionką można zaplanować po roku – w kolejnym w marcu.
Minusy: krótszy okres ochrony w stosunku do Nobivac’a Myxo RHD czy Nobivac’a Myxo RHD Plus, brak ochrony przed pomorem typu 2 (trzeba doszczepić oddzielnie)
Działania niepożądane: możliwość wystąpienia myksomatozy poszczepiennej, w postaci obrzęków/guzków na powiekach, na uszach, na grzbiecie, w okolicy narządów płciowych. Jeśli guzki mają się pojawić, dzieje się tak najczęściej 10-14 dni od szczepienia. Najczęściej nie wymagają żadnego leczenia i objawy mijają samoistnie, czasem istnieje jednak potrzeba zastosowania kropli do oczu czy leków przeciwzapalnych. Takie przypadki należy zgłosić lekarzowi weterynarii.
PESTORIN MORMYX
(myskomatoza + pomór typu 1)
Stosujemy ją zwłaszcza w okresie jesiennym u zwierząt, które były już wcześniej szczepione szczepionką zawierającą w swoim składzie myksomatozę, nie kwalifikują się więc do programu szczepień Nobivaciem Myxo RHD ani Nobivaciem Myxo RHD-Plus.
Króliczki zaszczpione jesienią są odporne na pomór i myksomatozę przez okres pół roku. Po tym czasie, w marcu doszczepiamy je szczepionką Castomix, co pozwala nam później szczepić je raz do roku na pomór i myksomatozę typu 1 (+ doszczepianie na pomór typu 2)
Skład: atenuowany (czyli osłabiony, ale żywy) wirus myksomatozy, inaktywowany wirus krwotocznej choroby królików (pomoru)
Uodparnia na Myksomatozę – na okres 6 miesięcy, na pomór typu I królików – na okres 12 miesięcy.
Szczepić można króliczki w wieku od 6-10 tygodnia życia. Doszczepić (!) należy po 4 tygodniach (gdy było to pierwsze w życiu szczepienie).
Jeżeli odporność na myksomatozę kończy się we wrześniu/październiku lub w innej porze roku, gdy występują komary, koniecznie trzeba doszczepić króliczka po pół roku. Jeśli nasz królik ma mieć kontakt z innym królikami, które nie są zabezpieczone działającą szczepionką, również powinniśmy doszczepić go po pół roku.
Jeżeli odporność na myksomatozę kończy się np. w grudniu, za oknem trzaskający mróz, a nasz królik nie kontaktuje się z innymi przedstawicielami swojego gatunku – możemy poczekać jeszcze trochę i powtórzyć szczepienie na wiosnę, gdy zaczynają latać komary i zagrożenie myksomatozą staje się realne.
Powstanie odporności: 9-10 dni od szczepienia
Minusy: działa najkrócej ze wszystkich szczepionek
Działania niepożądane: możliwość wystąpienia myksomatozy poszczepiennej, w postaci obrzęków/guzków na powiekach, na uszach, na grzbiecie, w okolicy narządów płciowych. Jeśli guzki mają się pojawić, dzieje się tak najczęściej 10-14 dni od szczepienia. Najczęściej nie wymagają żadnego leczenia i objawy mijają samoistnie, czasem istnieje jednak potrzeba zastosowania kropli do oczu czy leków przeciwzapalnych. Takie przypadki należy zgłosić lekarzowi weterynarii.
ERAVAC
(pomór typu 2)
Uodparnia na pomór typu 2 przez okres 12 miesięcy
Według najnowszych wytycznych szczepienie należy powtarzać co 12 miesięcy (najnowsze wytyczne z 2020r)
Skład: Inaktywowany wirus choroby krwotocznej królików, typ 2 (RHDV2)
Uodparnia na pomór typu 2 przez okres 12 miesięcy
Według najnowszych wytycznych szczepienie należy powtarzać co 12 miesięcy (najnowsze wytyczne z 2020r)
Skład: Inaktywowany wirus choroby krwotocznej królików, typ 2 (RHDV2)
Szczepić można króliczki w wieku od 30 dnia życia.
Powstanie odporności: 7 dni od szczepienia
Działanie niepożądane: Po dwóch lub trzech dniach po podaniu szczepionki może wystąpić przemijający wzrost temperatury ciała, nieznacznie powyżej 40ºC. Taki nieznaczny wzrost temperatury ciała ustępuje samoistnie bez leczenia do 5 dnia po zaszczepieniu. W miejscu ukłucia mogą pojawić się guzki lub obrzęk (< 2 cm), które powinny zniknąć w ciągu 24 godzin. Te miejscowe reakcje stopniowo zmniejszają swoje nasilenie, aż do całkowitego ustąpienia, bez konieczności leczenia.
Eravaciem doszczepiamy w przypadku zastosowania szczepionek nie dających ochrony przed pomorem typu 2 (Nobivac Myxo RHD, Castomix, Pestorin)
ZASADY SZCZEPIEŃ (niezależnie od szczepionki)
1. Szczepimy tylko zwierzęta zdrowe!
2. Nowe zwierzątko powinno pobyć w domu około miesiąca zanim je zaszczepimy. W tym okresie jego układ odpornościowy zdąży poradzić sobie ze stresem związanym ze zmianą miejsca zamieszkania i zdolny będzie do podjęcia walki z wirusami, które wraz ze szczepieniem wpuścimy do organizmu. W tym czasie możemy również przekonać się, czy u króliczka nie rozwijają się jakieś choroby, które w momencie zakupu były dopiero w okresie inkubacji i nie dawały jeszcze objawów klinicznych.
3. Króliczka miniaturowego najczęściej możemy bezpiecznie szczepić w wieku około 3 miesięcy, gdy jego masa ciała przekroczy 0,5 kg.
4. Pamiętajmy, że sprzedawcy w sklepach często zawyżają wiek króliczków. Najczęściej kupują Państwo króliki w wieku około 6 tygodni, myśląc że kupują 3 miesięczne. Proszę brać na to poprawkę, planując termin szczepienia.
5. Dla nowych króliczków, które nie były dotąd szczepione szczepionką z myksomatozą, na dzień dzisiejszy najlepszym startem jest szczepionka Nobivac Myxo-RHD-Plus
