Typy szczepionek dla królików

Opublikowano:

autor:

Lek. Wet. Lidia Lewandowska

Króliki szczepimy na kilka chorób – myksomatozę, pomór typu 1 oraz pomór typu 2. Na rynku dostępnych jest kilka różnych szczepionek. Różnią się one składem, czasem działania, mają też pewne ograniczenia, narzucające nam taki a nie inny wybór konkretnego preparatu. W poniższym artykule postaram się opisać ich rodzaje.

NOBIVAC MYXO RHD PLUS

(myskomatoza + pomór typu 1 + pomór typu 2)

Najnowsza szczepionka. Szczepimy nią wszystkie króliki, które w swojej historii nie miały szczepień szczepionkami zawierającymi w swoim składzie wirusa myksomatozy. W innym przypadku producent nie daje gwarancji na wytworzenie prawidłowej odporności, jeśli chodzi o pomór królików.

Ze strony producenta:

″Króliki szczepione uprzednio inną szczepionką przeciwko myksomatozie oraz króliki, które przeszły naturalne terenowe zakażenie myksomatozą, mogą po szczepieniu niniejszym produktem nie wytworzyć prawidłowej odpowiedzi immunologicznej przeciwko wirusowej krwotocznej chorobie królików.″

Uodparnia na myksomatozę  i pomór typu I i II królików przez okres 1 roku.

UWAGA! U królików szczepionych wcześniej Nobivac Myxo-RHD a nie zaszczepionych na pomór typu 2 (Eravac), zaleca się, aby przed zastosowaniem szczepionki Nobivac Myxo-RHD-Plus doszczepić je wcześniej na pomór typu 2.

Skład: żywy wirus myksomatozy z wektorami wirusa RHD (pomoru królików – typu 1 i 2).

Nobivac Myxo-RHD Plus zawiera niewielkie ilości osłabionych postaci wirusa myksomatozy, który wywołuje myksomatozę. Wirusy te zostały zmodyfikowane w taki sposób, że wytwarzają również białka z zewnętrznej powłoki wirusa RHDV1 (szczep 009) lub RHDV2 (szczep MK1899). Po podaniu szczepionki królikowi układ odpornościowy rozpoznaje osłabione wirusy w szczepionce jako obce i wytwarza przeciwko nim przeciwciała, zarówno przeciw białkom wirusa myksomatozy, jak i wirusa RHD.

Szczepić można króliczki w wieku od 5 tygodnia życia. Ze względu na wysokie poziomy przeciwciał matczynych, zaleca się jednak szczepienie królików od 7 tygodnia życia.  Nie trzeba wykonywać szczepienia przypominającego po 4 tygodniach u nowo zaszeczepionych. Kolejne szczepienie dopiero po roku.

Powstanie odporności: 21 dni od szczepienia

Plusy: szczepienie raz do roku, pojedyncze dawki, brak konieczności doszczepiania po miesiącu.

Minusy: przeciwwskazania producenta do szczepienia nią króliczków, które szczepione były wcześniej szczepionką zawierającą wirus myksomatozy, dłuższy okres wytwarzania się odporności po szczepieniu niż w przypadku innych szczepionek. 

Działania niepożądane (spisane z „charakterystyki produktu leczniczego weterynaryjnego”): 

Często (więcej niż 1, ale mniej niż 10 na 100 leczonych zwierząt) może wystąpić przejściowe podniesienie temperatury ciała o 1-2 st. C. W ciągu dwu pierwszych tygodni po szczepieniu w miejscu wstrzyknięcia często obserwowany jest niewielki, niebolesny obrzęk (nieprzekraczający 2 cm średnicy). Obrzęk ustępuje całkowicie w ciągu 3 tygodni od szczepienia. 

U królików utrzymywanych jako zwierzęta towarzyszące bardzo rzadko (mniej niż 1 na 10000 leczonych zwierząt) mogą występować lokalne reakcje w miejscu wstrzyknięcia, takie jak martwica, pokrywanie się strupem, strupy lub utrata włosów. Bardzo rzadko  (mniej niż 1 na 10000 leczonych zwierząt) po szczepieniu mogą występować poważne reakcje nadwrażliwości, mogące prowadzić do śmierci. 

W przeciągu 3 tygodni od szczepienia istnieje możliwość wystąpienia myksomatozy poszczepiennej.

NOBIVAC MYXO RHD  

(myskomatoza + pomór typu 1)

Rzadko stosowana (z powodu wejścia na rynek Nobivac’a Myxo RHD Plus), aktualnie niedostępna w hurtowniach.

Uodparnia na myksomatozę  i pomór typu I królików przez okres 1 roku.

Skład: żywy wirus myksomatozy z wektorem wirusa RHD (pomoru królików).

Szczepionka zawiera szczep wirusa myksomatozy poddający ekspresji gen białka kapsydu wirusa krwotocznej choroby królików. W wyniku tego króliki uodporniane są zarówno przeciw wirusowi myksomatozy, jak i przeciw wirusowi krwotocznej choroby królików.

Szczepić można króliczki w wieku od 5 tygodnia życia. Nie trzeba wykonywać szczepienia przypominającego po 4 tygodniach u nowo zaszczepionych. Kolejne szczepienie dopiero po roku.

Powstanie odporności: 21 dni od szczepienia

Plusy: szczepienie raz do roku, pojedyncze dawki, brak konieczności doszczepiania po miesiącu po pierwszym szczepieniu.

Minusy: przeciwwskazania producenta do szczepienia nią króliczków, które szczepione były wcześniej szczepionką zawierającą wirus myksomatozy, dłuższy okres wytwarzania się odporności po szczepieniu.

Działania niepożądane: możliwość wystąpienia myksomatozy poszczepiennej, najczęściej w postaci pojedynczych małych strupków na uszach, w przeciągu kilku dni od szczepienia. 

CASTOMIX

(myskomatoza + pomór typu 1)

jest naszą szczepionką z wyboru w przypadku królików, które nie kwalifikują się do szczepienia Nobivaciem Myxo-RHD czy Nobivaciem Myxo-RHD Plus.

Uodparnia na myksomatozę – na okres 9 miesięcy, na pomór typu I królików – na okres 12 miesięcy.

Skład: atenuowany (czyli osłabiony, ale żywy) wirus myksomatozy,  inaktywowany wirus krwotocznej choroby królików (pomoru)

Szczepić można króliczki w wieku od 10 tygodnia życia. Należy doszczepić po 4 tygodniach (jeśli było to pierwsze w życiu szczepienie)

Powstanie odporności: 10-14 dni od szczepienia

Plusy: dłuższy okres ochrony w stosunku do Pestorin Mormyx. Gdy zaszczepimy króliczka w marcu to z dużym prawdopodobieństwem (jeśli w zimie będzie zimno i nie będą fruwały przenoszące wirusa myksomatozy komary), to następne szczepienie tą szczepionką można zaplanować po roku – w kolejnym w marcu.

Minusy: krótszy okres ochrony w stosunku do Nobivac’a Myxo RHD czy Nobivac’a Myxo RHD Plus, brak ochrony przed pomorem typu 2 (trzeba doszczepić oddzielnie)

Działania niepożądane: możliwość wystąpienia myksomatozy poszczepiennej, w postaci obrzęków/guzków na powiekach, na uszach, na grzbiecie, w okolicy narządów płciowych. Jeśli guzki mają się pojawić, dzieje się tak najczęściej 10-14 dni od szczepienia.  Najczęściej nie wymagają żadnego leczenia i objawy mijają samoistnie, czasem istnieje jednak potrzeba zastosowania kropli do oczu czy leków przeciwzapalnych. Takie przypadki należy zgłosić lekarzowi weterynarii. 

PESTORIN MORMYX  

(myskomatoza + pomór typu 1)

Stosujemy ją zwłaszcza w okresie jesiennym u zwierząt, które były już wcześniej szczepione szczepionką zawierającą w swoim składzie myksomatozę, nie kwalifikują się więc do programu szczepień Nobivaciem Myxo RHD ani Nobivaciem Myxo RHD-Plus.

Króliczki zaszczpione jesienią są odporne na pomór i myksomatozę przez okres pół roku. Po tym czasie, w marcu doszczepiamy je szczepionką Castomix, co pozwala nam później szczepić je raz do roku na pomór i myksomatozę typu 1 (+ doszczepianie na pomór typu 2)

Skład: atenuowany (czyli osłabiony, ale żywy) wirus myksomatozy,  inaktywowany wirus krwotocznej choroby królików (pomoru)

Uodparnia na Myksomatozę – na okres 6 miesięcy, na pomór typu I królików – na okres 12 miesięcy.

Szczepić można króliczki w wieku od 6-10 tygodnia życia. Doszczepić (!) należy po 4 tygodniach (gdy było to pierwsze w życiu szczepienie).

Jeżeli odporność na myksomatozę kończy się we wrześniu/październiku lub w innej porze roku, gdy występują komary, koniecznie trzeba doszczepić króliczka po pół roku. Jeśli nasz królik ma mieć kontakt z innym królikami, które nie są zabezpieczone działającą szczepionką, również powinniśmy doszczepić go po pół roku. 

Jeżeli odporność na myksomatozę kończy się np. w grudniu, za oknem trzaskający mróz, a nasz królik nie kontaktuje się z innymi przedstawicielami swojego gatunku – możemy poczekać jeszcze trochę i powtórzyć szczepienie na wiosnę, gdy zaczynają latać komary i zagrożenie myksomatozą staje się realne.

Powstanie odporności: 9-10 dni od szczepienia

Minusy: działa najkrócej ze wszystkich szczepionek

Działania niepożądane: możliwość wystąpienia myksomatozy poszczepiennej, w postaci obrzęków/guzków na powiekach, na uszach, na grzbiecie, w okolicy narządów płciowych. Jeśli guzki mają się pojawić, dzieje się tak najczęściej 10-14 dni od szczepienia.  Najczęściej nie wymagają żadnego leczenia i objawy mijają samoistnie, czasem istnieje jednak potrzeba zastosowania kropli do oczu czy leków przeciwzapalnych. Takie przypadki należy zgłosić lekarzowi weterynarii. 

ERAVAC  

(pomór typu 2)

Uodparnia na pomór typu 2 przez okres 12 miesięcy

Według najnowszych wytycznych szczepienie należy powtarzać co 12 miesięcy (najnowsze wytyczne z 2020r)

Skład: Inaktywowany wirus choroby krwotocznej królików, typ 2 (RHDV2)

Uodparnia na pomór typu 2 przez okres 12 miesięcy

Według najnowszych wytycznych szczepienie należy powtarzać co 12 miesięcy (najnowsze wytyczne z 2020r)

Skład: Inaktywowany wirus choroby krwotocznej królików, typ 2 (RHDV2)

Szczepić można króliczki w wieku od 30 dnia życia.

Powstanie odporności: 7 dni od szczepienia

Działanie niepożądane: Po dwóch lub trzech dniach po podaniu szczepionki może wystąpić przemijający wzrost temperatury ciała, nieznacznie powyżej 40ºC. Taki nieznaczny wzrost temperatury ciała ustępuje samoistnie bez leczenia do 5 dnia po zaszczepieniu. W miejscu ukłucia mogą pojawić się guzki lub obrzęk (< 2 cm), które powinny zniknąć w ciągu 24 godzin. Te miejscowe reakcje stopniowo zmniejszają swoje nasilenie, aż do całkowitego ustąpienia, bez konieczności leczenia. 

Eravaciem doszczepiamy w przypadku zastosowania szczepionek nie dających ochrony przed pomorem typu 2 (Nobivac Myxo RHD, Castomix, Pestorin)


ZASADY SZCZEPIEŃ (niezależnie od szczepionki)  

1. Szczepimy tylko zwierzęta zdrowe!

2. Nowe zwierzątko powinno pobyć w domu około miesiąca zanim je zaszczepimy. W tym okresie jego układ odpornościowy zdąży poradzić sobie ze stresem związanym ze zmianą miejsca zamieszkania i zdolny będzie do podjęcia walki z wirusami, które wraz ze szczepieniem wpuścimy do organizmu. W tym czasie możemy również przekonać się, czy u króliczka nie rozwijają się jakieś choroby, które w momencie zakupu były dopiero w okresie inkubacji i nie dawały jeszcze objawów klinicznych.

3. Króliczka miniaturowego najczęściej możemy bezpiecznie szczepić w wieku około 3 miesięcy, gdy jego masa ciała przekroczy 0,5 kg.

4. Pamiętajmy, że sprzedawcy w sklepach często zawyżają wiek króliczków. Najczęściej kupują Państwo króliki w wieku około 6 tygodni, myśląc że kupują 3 miesięczne. Proszę brać na to poprawkę, planując termin szczepienia.

5. Dla nowych króliczków, które nie były dotąd szczepione szczepionką z myksomatozą, na dzień dzisiejszy najlepszym startem jest szczepionka Nobivac Myxo-RHD-Plus

lek. wet. Lidia Lewandowska

Specjalista Chorób Zwierząt Futerkowych (od 2006r)
Lekarz z ponad 21 letnią praktyką dotyczącą leczenia zajęczaków (królików) i gryzoni
Wykładowca na sympozjach dla lekarzy weterynarii
Autorka licznych publikacji naukowych dotyczących chorób zwierząt egzotycznych
Konsultantka książek naukowych z dziedziny medycyny królików i gryzoni
Kierownik Specjalistycznej Przychodni Weterynaryjnej dla Małych Ssaków – OAZA

BIBLIOGRAFIA:

Facebook
Twitter
WhatsApp
Email

czytaj również:

Korzystając z naszej strony wyrażasz zgodę na używanie przez nas plików cookies (ciasteczek) w celach analizy ruchu.